• UÇAN KANAT
  
  Atatürk'ün emriyle 16 Şubat 1925 tarihinde "Türkiye Tayyare Cemiyeti" kurulur. Daha sonraları isim "Türk Hava Kurum" (THK) olarak değiştirilecektir.
  
  Gayesi planörcülük, motorlu tayyarecilik, paraşütçülük ve modelcilik dallarında kamplar eğitim tesisleri yarışma vb. faaliyetler düzenlemek.
  
  1928 yılında ise "Tayyare Makine Mektebi" açıldı.
  Fransa ve Almanya'ya uçak mühendisliği eğitimi için öğrenciler gönderildi.
  
  1925 yılında Ankara-Akköprü de kurulan marangoz atölyesi daha sonraları Planör imalathanesi halini aldı.
  
  1939 yılına kadar 150 adet planör yapıldı.
  1935 de Türk Kuşu hizmete girdi. 1933 yılında Havayolları Devlet İşletme İdaresi (HDİİ) kuruldu. Adı daha sonra Türk Hava Yolları (THY) oldu. İlk filoda 28 koltuk kapasiteli 5 küçük uçak vardı.
  Sadece Ankara-Eskişehir arasında uçuluyordu. *
  
  Atatürk'ün "Bütün tayyarelerimizin ve motorlarının memleketimizde yapılması ve hava harp sanayinin bu esasa göre inkişaf ettirilmesi icap eder" sözleriyle 1925 yılında Tayyare Otomobil ve Motor Türk Anonim Şirketi TOMTAŞ kuruldu.
  
  6 Ekim 1928 de Kayseri de Türk-Alman işbirliği ile Junkers A-20 modeli uçak üretimine başladı.
  
  Daha sonra çıkan anlaşmazlık nedeni ile 3 Mayıs 1929 da Almanlar tüm hisselerini THK'na devretti.
  
  1932 yılına kadar;
  Junkers A-20 den 15 adet üretildi ve uçakların telsizleri de mevcuttu. 1932 den sonra Amerikan Curtis-Wright montajına başlandı.
  
  1938 yılına kadar;
  145 adet Alman Gotha, 112 adet İngiliz Miles-Magister tipi uçak imal edildi.
  
  1939 yılında Uçak üretimi Türk Hava Kuvvetlerine verildi.
  1945 yılında başlayan Amerikan yardımları nedeni ile üretim durduruldu.
  
  Atatürk ün sanayi devrimlerindeki ilk geri adımın ölümünden 6 yıl bile geçmeden gelmesi ne kadar enteresan değil mi?
  
  Özel sektör ise;
  1936 yılında Nuri Demirağ ile havacılık sektörüne girdi.
  İstanbul-Beşiktaş'ta tasarım ve prototip atölyesi,
   Sivas-Divriği de uçak fabrikası ve havacılık okulu tesisi kurdu.
  
  1937 de Selahaddin Alan Beşiktaş-Hayrettin iskelesinde Etüt Atölyesi, 1945 de Divriğ de Gök Uçuş okulunu kurdu.
  
  ÖZEL SEKTÖR DE İSE ;
  Nuri Demirağ Yeşilköy'de Şimdiki Atatürk Hava limanı olan yerde havaalanı yaptırdı.
  
  İlk Paraşüt imalatını da Nuri Bey bu tesisler de yaptı.
  THK na 65 adet Planör, 10 adet eğitim uçağı yapıp teslim etti.
  Kendi geliştirdiği NUD- 36 modelinden 24 adet imal etti.
  Almanlar ile NUD-38 modeli uçak geliştirdi.
  İmal edile uçakların şartnameye aykırı olduğu iddiası ile uçaklar reddedildi. Mahkeme bilirkişisi Nuri beyi haklı bulmasına rağmen davayı kaybetti.
  
  İkinci dünya savaşında uçak yedek parçası üretimi yapan tesis üretimi durdurdu. İspanya, Irak ve İran'dan gelen Uçak taleplerine hükumet engel oldu. Gök okulları kapatıldı. Havaalanı istimlak edildi.
  Elde kalan uçaklar ise devredilmeyip hurdacıya satıldı.!!
  
  1940 yılından sonra THK Etimesgut Uçak fabrikasını organize etti. Fabrikada ilk olarak İngiliz Miles-Magister eğitim uçakları yapıldı.
  1944 yılına kadar 30 uçak teslimatı yapıldı.
  
  Kurulan tasarım bölümünde ise 6 Yük. mühendis, 4 mühendis
  ve iki ressam çalışmaktaydı.
  
  Yapılan modeller:
  THK-3 Akrobasi planörü, THK-4 Okul Planörü, THK-5 Ambulans uçağı, THK-7 ve 9 Eğitim Planörleri, THK-11 Turizm uçakları. . . . . .
  
  THK Uçak motorları fabrikası Gazi Orman Çiftliği'nde kuruldu.
  Tesis önce Gipsy uçak motoru yaptı.
  
  Kapasite altı çalıştığı için musluk, piston, kuyu tulumbası vb. gibi birçok üretimi gerçekleştirdi.
  
  1950 yılında dönemin en büyük hava tüneli kuruldu.
  AHT (Ankara Hava Tüneli). 1956 da Genelkurmaya devredildi.
  Depo olarak kullanıldı.
  
  O yıllarda bu işlere genelde karşı duran Demokrat parti iktidarı
  devam etmekteydi.
  
  Sürekli uçak ithal eden hükumet nedeni ile yeterli siparişi alamayan tesislerden 1952 de Uçak fabrikası ve 1954 da Motor fabrikası sessizce kapatılmaları için Makine Kimya Kurumu'na devredildi.
  
  Motor fabrikası 1955'de Türk Traktör fabrikasına dönüştürüldü.
  Şimdiki ODTÜ-Ostim ara bağlantı yolunun sağındaki fabrikadır.
  
  Uçak fabrikası ise 1959 yılında üretimi durdurdu.
  Yedek parça üreten tesis 1968 yılında Tekstil makineleri fabrikasına dönüştürüldü. Yeri ise Etimesgut eski Onkoloji Hastanesi karşısıydı. Böylece bu iki fabrika derdest edilip kapanmış, ABveD'li dostlarımızın isteklerini Demokrat Parti harfiyen uygulamıştı. . . . .
  
  İşte Havacılık TEKNOLOJİSİNİ DE BÖYLE ISKALAMIŞIZ. . . !!!!!!!
  
  (İnternetten alıntıdır..)
  
  

7.03.2015
Ali BAYKALA
Okunma:  (  2966  )

---